دکتر فاطمه سادات رازقی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه با اشاره به اهداف و وظایف مجمع ملی خانواده گفت: مجمع ملی خانواده سندی راهبردی را تدوین کرده که مبنای اصلی آن، بر اساس سیاستگذاریها و منویات مقام معظم رهبری در حوزه خانواده است که در نهایت منجر به استخراج الگوی خانوادهای تراز انقلاب اسلامی شده است. بر اساس این الگو جایگاه تمام مجموعههای مردمی و کنشگرانی که در حوزه خانواده فعالیت میکنند مشخص و راهبری میشود.
دکتر رازقی ادامه داد: ما در این مسیر، اقدام به شبکهسازی در سه طیف مخاطبین کردهایم، اولین شبکه، طیف مشاوران و روانشناسان است که بهخاطر الزاماتی که در این حوزه وجود دارد و خدماتی که این حوزه میتواند به خانوادهها بدهد از سایر کنشگرها جدا شدهاند، در واقع خدمات مشاوره بهعنوان پاشنه آشیل خانوادههای امروزی قرار گرفته است؛ لذا به طور ویژه به آن پرداختهایم.
وی افزود: شبکه بعدی که ما به دنبال تشکیل، ظرفیتیابی و ظرفیتسازی در آن هستیم خود کنشگرها هستند. یعنی هر فردی که با هر تخصصی غیر از روانشناسی و مشاوره در حوزه خانواده کار میکند در این شبکه جا دارد و میتواند بهعنوان عضوی از شبکه کنشگران مجمع باشد و در نهایت شبکه مؤسسات و مجموعههای مردمی هستند که شامل مجموعههایی است که مجوز رسمی فعالیت و اساسنامه مرتبط با فعالیت در این حوزه از یک سازمان متولی مانند وزارت کشور، بهزیستی و.... را اخذ کردهاند.
رازقی با اشاره به اینکه مجمع ملی خانواده در واقع یکی از مجامع جبهه فرهنگی است که از همان ابتدای فعالیت جبهه فرهنگی کارش شروع به فعالیت کرد؛ گفت: مجمع ملی خانواده یکی از مجامع اصلی جبهه فرهنگی است و ما حدود یک سال است که در آن شروع به فعالیت کردهایم، البته پیشازاین نیز عزیزان دیگری در این مجموعه فعالیتهای ارزشمندی را داشتند؛ اما از سال گذشته تا کنون دکتر سید محمدحسین چاوشیان با عنوان دبیر مجمع و من نیز با عنوان جانشین ایشان، خدمتگزار جبهه فرهنگی هستیم و امیدواریم اهداف بلند و متعالی را که برای این مجمع ترسیم شده را بتوانیم عملیاتی کنیم.
وی ادامه داد: یکی از اقداماتی که در راستای اهداف مجمع به آن میپردازیم بحث پژوهشی و علمی حوزه خانواده هست که نهتنها در بخش ملی فعالیت داریم؛ بلکه با وجود اساتید بزرگی که در این زمینه سالها کارکردهاند و آثار ارزشمندی که تولید شده است، افق و نگاه بینالمللی داریم، از جمله این آثار تألیف ارزشمند مرحوم بزرگوار آیتالله ریشهری است با عنوان کتاب" تحکیم خانواده در آیات و روایات" که سالها بهعنوان کتاب منبع و پایه برای کسانی که در حوزه خانواده کارکردهاند، موردتوجه است، این کتاب یک سال و نیم گذشته توسط دکتر محمود فضلالله و با حمایت مجمع جهانی اهلبیت به زبان فرانسه ترجمه و در اختیار فرانسویزبانان قرار گرفت و یک بازخورد از این کتاب در میان مخاطبین گرفته شد و باتوجهبه آن، مجمع از چاپ دوم که بعدازاین ارزیابی ویرایش شده است، در روز گذشته رونمایی کرد.
رازقی در پاسخ به این سؤال که آیا استقبال از کتاب خوب بوده گفت: بحمدالله طبق نظرسنجیها با استقبال بسیار خوب از کتاب در میان خانوادههای تحصیلکرده بهویژه قشر بانوان کشورهای فرانسویزبان از جمله فرانسه، ماداگاسکار و کشورهایی که زبان فرانسه زبان اول یا دوم آنهاست مثل الجزایر و کنیا روبرو بودیم؛ در چاپ اول بالغ بر یک هزار نسخه در کشورهای فرانسویزبان توزیع شده و ان شاء الله با چاپ دوم کتاب نیز با بهترین کیفیت در اختیار علاقهمندان قرار میگیرد.
جانشین مجمع ملی خانواده همچنین در خصوص بخش پژوهشی مجمع ادامه داد: مهمترین فعالیت این بخش نشر محتوای خانواده محور بر اساس قرآن، سنت و منویات مقام معظم رهبری است که در کشور تألیف و تدوین شدند و در رده منابع بسیار خوب در این حوزه قرار گرفتند.
رازقی مجمع ملی خانواده را یک مجموعه غیردولتی خواند و گفت: میتوانیم بگوییم مجمع ملی خانواده که ذیل جبهه فرهنگی فعالیت میکند در اصل یک حلقه میانی است.
وی همچنین در پاسخ به سؤال خبرنگار ما مبنی بر تعریف حلقه میانی بیان داشت: زمانی که شما بهعنوان یک فرد یا یک مؤسسه در یک حوزه فعالیت میکنید یک کنشگر هستید که تنها در آن حوزه کار میکنید و زمانی که شما در جایگاه حلقه میانی قرار میگیرید در اصل کنشگر ساز میشوید؛ یعنی آن مسیری را که به شکل انفرادی میرفتید، یک بستری فراهم میکنید که مجموعههای زیادی میتوانند در آن حوزه فعالیت، ظرفیتیابی و ظرفیتسازی کنند.
رازقی ادامه داد: کار اصلی مجمع ملی خانواده هم همین است ما در کشور نیاز به یک شبکه منسجم در حوزه خانواده داریم و هدف مجمع خانواده از این شبکهسازی، هدایت فعالیت تشکلهای مردمی در حوزه خانواده به سمت خانواده تراز انقلاب اسلامی است.
وی همچنین در خصوص این مطلب که آیا میتوان از قرآن، حدیث و فرمایشات رهبری بهعنوان علم روانشناسی استفاده کرد و آنها را بهعنوان پشتوانه مشاوره خانواده قرار داد، بیان داشت: ما اینجا علم روانشناسی را زیر سؤال نبردیم، شبکه مشاورین ما دقیقاً بر مبنای دقیق علمی شکلگرفته است؛ یعنی تمام مشاورین ما در شبکه مشاوران و روانشناسان فارغالتحصیلان رشته روانشناسی در مقطع ارشد و دکترای روانشناسی از دانشگاههای ذیل نظر وزارت علوم، وزارت بهداشت و یا مجموعهها و مؤسساتی از جمله مؤسسه امام خمینی و همچنین طلاب سطح 3 و 4 حوزه علمیه که در رشته مشاوره اسلامی تحصیلکردهاند و عموماً دارای کارت عضویت نظام روانشناسی هستند، در واقع ما مبنای علمی را شاخص انتخاب متخصصین قرار دادیم؛ اما آنچه که در متخصصان این شبکه مشاورین حایز اهمیت است رویکرد درمانی این بزرگواران است. ما در روانشناسی رویکردهای درمانی متفاوتی داریم که هریک برگرفته از یک نظریهای است و رویکرد این شبکه تربیت معنوی است.
وی ادامه داد: ازآنجا که علم روانشناسی علمی است که جوامع غربی خواستگاه آن است برای آن که در کشور ما بتواند مؤثر باشد و نیاز زیستبوم ما را فراهم کند احتیاج دارد که بر اساس مکتب فکری ما که اسلام است موردتوجه قرار داده شود. ما ادعا نمیکنیم که از قرآن روش درمانی را استخراج کردیم یا مقام معظم رهبری روش درمانی برای مشاوره گذاشتند، بلکه مشاوران بر اساس بنیان تربیت معنوی این رویکرد را انتخاب کردند و در شبکه مشاورین ما از این رویکرد استفاده کردند
رازقی با اشاره به مکاتب روانشناسی و تعارض آن با روشهای مبتنی بر قرآن و حدیث گفت: ما اگر بخواهیم مکاتب روانشناسی را بیشتر بررسی کنیم به یک مکتب فکری اومانیسم میرسیم. در مکتب فکری اومانیسم اصالت به انسان داده میشود و در آن آزادی انسان مطرح است و این آزادی انتهایی ندارد بهنحویکه انسان خودش پایان آزادی را مشخص میکند که قصد دارد تا کجا پیش ببرد. البته آزادی انسانها را تا جایی مجاز دانسته که آزادی دیگران را مختل نکند. درحالیکه در مکتب اسلامی این نگاه را نداریم. ما معتقد هستیم که انسان آفریده خداست و در دین مبین اسلام برای انسان آزادی بیحدوحصر باتوجهبه کششهای لذتجویانه نفس قرار داده نشده و دقیقاً جاهایی که میل نفس به لذتجویی بیضابطه است، کنترلی روی این آن گذاشته شده است.
وی افزود: در نگاه مکتب اومانیسم شخص هیچ مسئولیتی نسبت به جامعه و خانواده ندارد و در کشورهای تابع این رویکرد، نیز این دیدگاه پذیرفته شده است و انسانها نسبتهایشان بهصورت عرفی و قانونی مشخص میشود، در مکتب اسلام نسبتها و حقوق به اینگونه نیست؛ یعنی ما در برابر هم حقوقی داریم مثل حق والدین بر فرزندان، و یا حق فرزندان بر پدر مادرشان و همچنین حق همسر به همسر و مواردی ازاینقبیل را میتوان اشاره کرد. در دین مبین اسلام حق و حقوقی برای افراد بر اساس نقشها و وظایفشان تعریف شده است.
رازقی ادامه داد: برای مثال خداوند در قرآن، بهقدری در مورد پدر و مادر توصیه میکنند که با فردگرایی که فقط خودت باید باشی چگونه قابل معناشدن است؟ ما در اینگونه موارد اختلاف دیدگاه ایدئولوژیک داریم. ما علم روانشناسی و راهکارهای آن را تا جایی که دین ما را آسیب نزند و با اعتقادات مبنایی ما که برگرفته از مکتب وحیانی اسلام است چالش ایجاد نکند میپذیریم؛ اما مرز و محتوای این روش باید بر مبنای دین ما چیده شود